Kết quả công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa năm 2017, khó khăn và hạn chế
Thực hiện nhiệm vụ quản lý xử lý vi phạm hành chính theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính (Luật XLVPHC) và Nghị định số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính (Nghị định số 81/2013/NĐ-CP); trong năm 2017, tỉnh Khánh Hòa đã đạt được một số kết quả trong thực hiện công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính như sau:
Về công tác chỉ đạo triển khai thi hành
Ngày 18/12/2016, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Quyết định số 3817/QĐ-UBND ban hành Kế hoạch quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2017 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa (sau đây gọi tắt là Quyết định số 3817/QĐ-UBND) yêu cầu các sở, ban, ngành thuộc tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung xây dựng và ban hành Kế hoạch quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2017 thuộc phạm vi quản lý của ngành, lĩnh vực tại địa phương. Trong năm 2017, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Quyết định số 348/QĐ-CTUBND ngày 07/02/2017 về việc ủy quyền xem xét giảm, miễn tiền phạt vi phạm hành chính đối với quyết định xử phạt hành chính do Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố ban hành; Quyết định số 2963/QĐ-GQXP ngày 05/10/2017 về việc giao quyền xử phạt vi phạm hành chính và Quyết định số 2964/QĐ-GQXP ngày 05/10/2017 về việc giao quyền cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, bảo đảm công tác xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt được thực hiện đúng quy trình, đúng thẩm quyền và đúng thời hạn theo quy định của (Luật XLVPHC). Đồng thời, UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo trực tiếp Sở Tư pháp làm cơ quan đầu mối giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong thực thi (Luật XLVPHC) và các văn bản hướng dẫn có liên quan tại địa phương.
Những kết quả đạt được
Công tác phổ biến, tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính được các sở, ban, ngành trong tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố chú trọng tăng cường bằng nhiều hình thức đa dạng như tuyên truyền trực tiếp, trên đài truyền thanh, tại các buổi giao ban, buổi sinh hoạt “Ngày pháp luật”, phát hành các tờ rơi, tờ gấp, sổ tay pháp luật có các quy định liên quan đến xử lý vi phạm hành chính. Ngoài ra, một số địa phương còn tổ chức các cuộc thi viết và hội thi sân khấu hóa để người dân tìm hiểu về (Luật XLVPHC), cụ thể:
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai rà soát, chỉnh lý các tài liệu hiện có và phát hành trên 800 sổ tay, 1.000 tờ gấp, tờ bướm tuyên truyền về pháp luật, về an toàn vệ sinh thực phẩm, 2.000 tài liệu pháp luật chuyên ngành như Luật Thú y, Luật Thủy sản, Luật An toàn vệ sinh thực phẩm, Luật Bảo vệ và phát triển rừng... cho người dân, ngư dân và các tổ chức sản xuất, kinh doanh các loại vật tư nông nghiệp, ngư nghiệp trên địa bàn toàn tỉnh; Cụ thể: Chi cục Chăn nuôi và thú y Khánh Hòa đã tổ chức được 08 lớp với 900 lượt người tham dự, Chi cục Thủy sản tổ chức được 06 lớp với 300 lượt ngư dân tham dự, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tổ chức 01 lớp huấn luyện chuyên môn về thuốc bảo vệ thực vật với 40 học viên, xây dựng và phát sóng, đăng tin trên 100 tin bài trên các báo, đài và trên hệ thống loa truyền thanh xã, phường của địa phương. Riêng Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tập hợp các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan trong ngành nông nghiệp, cho in 300 bộ tài liệu để phát cho đại biểu tham dự tại Hội nghị phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành về vật tư nông nghiệp và an toàn vệ sinh thực phẩm do Thanh tra Sở tổ chức.
Sở Y tế tổ chức được 43 lớp tập huấn các văn bản quy phạm pháp luật về hành nghề dược tư nhân và hành nghề khám, chữa bệnh tư nhân với tổng số 1457 lượt người tham dự, trong đó tuyên truyền các nội dung và hình thức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế và việc áp dụng các quy trình, thủ tục trong xử phạt vi phạm hành chính.
Sở Tư pháp đã tổ chức được 17 lớp tuyên truyền, triển khai phổ biến, phát văn bản pháp luật về các luật mới ban hành được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 10 như: Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Bộ Luật Dân sự, Bộ Luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính ... với tổng số hơn 1.700 lượt người tham dự và tổ chức 01 Hội nghị tập huấn chuyên sâu công tác xử lý vi phạm hành chính cho cán bộ Tư pháp - Hộ tịch xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh với 150 lượt người tham dự.
UBND các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên tuyên truyền (Luật XLVPHC), Nghị định số 81/2013/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan trên hệ thống Đài Truyền thanh - Truyền hình từ cấp huyện đến cấp xã, tập trung chủ yếu tuyên truyền các vụ việc cụ thể đã xử phạt vi phạm hành chính, cụ thể đã tổ chức được 22 Hội nghị tập huấn, tuyên truyền với hơn 2.185 lượt người tham dự. Hình thức tuyên truyền được thực hiện đa dạng, phong phú, lồng ghép phổ biến, quán triệt các nội dung của Luật, Nghị định và các văn bản hướng dẫn thi hành trong các hội nghị, cuộc họp, tập huấn, các buổi nói chuyện; tuyên truyền trên các chuyên trang, chuyên mục báo, tạp chí, Đài Phát thanh Truyền hình; mua và cấp phát sách pháp luật; in ấn, phát hành tài liệu, tờ gấp, đĩa hình, băng đĩa tiếng; tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, đài truyền thanh cấp huyện, cấp xã, phường; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật tại địa phương…
Một số khó khăn, hạn chế
Tình hình vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh chủ yếu tập trung trong các lĩnh vực: kinh doanh, an toàn thực phẩm (vi phạm quy định về Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, Giấy xác nhận tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm), an ninh trật tự, an toàn giao thông, sử dụng chất ma túy, bảo vệ môi trường, lâm sản, quản lý - bảo vệ rừng, xây dựng, đất đai, khai thác khoáng sản, ... Nguyên nhân chính của tình hình vi phạm hành chính nói trên là do bộ phận người dân ý thức còn hạn chế, chưa chấp hành nghiêm pháp luật, trình độ dân trí thấp; một số tiểu thương trên địa bàn tỉnh vì lợi nhuận đã trà trộn hàng không đảm bảo chất lượng, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ đưa vào vùng sâu, vùng xa, nơi mà nhận thức của người dân còn hạn chế và cán bộ thực thi pháp luật còn thiếu, việc kiểm tra xử lý chưa thường xuyên, trang thiết bị kỹ thuật không đủ. Bên cạnh đó, trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, người kinh doanh chưa nắm rõ những quy định về kiến thức an toàn thực phẩm. Các tổ chức, cá nhân tuy đã được tuyên truyền, hiểu rõ quy định của pháp luật nhưng vẫn cố tình vi phạm vì lợi ích của bản thân.
Trong kỳ báo cáo, tổng số vụ vi phạm hành chính bị phát hiện và xử lý trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa là: 16.253 vụ việc vi phạm với 15.981 đối tượng vi phạm; đã xử phạt 16.710 vụ; còn tồn 24 vụ chưa bị xử phạt; 59 vụ được chuyển sang xử lý bằng hình thức khác, cụ thể 10 vụ việc chuyển sang truy cứu trách nhiệm hình sự và 49 vụ việc áp dụng biện pháp thay thế đối với người chưa thành niên.
Trong đó, số quyết định xử phạt vi phạm hành chính đã được ban hành là 15.943 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong đó có 14.861 Quyết định đã được thi hành, 1.082 Quyết định chưa thi hành xong. Nguyên nhân của tình trạng chưa thi hành xong chủ yếu do thời hạn chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính vẫn còn; một số đối tượng cố tình chây ỳ không nộp phạt; một số đối tượng vì kinh tế khó khăn nên không có khả năng nộp phạt,…; tổng số tiền phạt thu được: 35.958.289.000 đồng; tổng số tiền thu được từ bán, thanh lý tang vật, phương tiện bị tịch thu: 7.127.028.500 đồng.
Theo thống kê trên địa bàn toàn tỉnh hiện có 260 đối tượng bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, trong đó 61 đối tượng bị UBND cấp xã áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn; 02 đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng; 02 đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc; 195 đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; 02 vụ việc bị khiếu nại.
Đánh giá chung và kiến nghị
Qua theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện các quy định của pháp luật về XLVPHC trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa của các cơ quan, đơn vị trong năm 2017 cho thấy đã triển khai tích cực và đồng bộ có hiệu quả, góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, đấu tranh kịp thời có hiệu quả đối với các hành vi vi phạm hành chính. Công tác XLVPHC trên địa bàn tỉnh được thực hiện nghiêm túc, việc tuân thủ các quy trình, trình tự thủ tục trong công tác XLVPHC được thực hiện đầy đủ, đúng với hành vi vi phạm. Kết quả, số vụ vi phạm hành chính trong kỳ báo cáo có chiều hướng giảm so với năm 2016.
Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính tại địa phương, kiến nghị Bộ Tư pháp tham mưu Chính phủ trình Quốc hội bổ sung đối tượng vi phạm “hộ gia đình” vào Luật Xử lý vi phạm hành chính; kiến nghị Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ Nội vụ để bố trí cán bộ pháp chế chuyên trách tại 14 sở theo Nghị định số 55/2011/NĐ-CP và để công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính được thực hiện đồng bộ, đáp ứng yêu cầu và có hiệu quả đồng thời thống nhất về cán bộ làm công tác theo dõi thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính đối với cấp huyện theo đúng tinh thần của Quyết định số 1950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; việc thống kê số liệu xử lý VPHC như hiện nay đều làm “thủ công”, do đó mất rất nhiều thời gian cho công tác thống kê, tổng hợp và báo cáo. Vì vậy, đề nghị Bộ Tư pháp xem xét xây dựng phần mềm báo cáo thống kê công tác xử lý vi phạm hành chính và xây dựng cơ sở dữ liệu sử dụng chung trong toàn quốc; đồng thời tổ chức các lớp tập huấn sử dụng các phần mềm ứng dụng để đáp ứng kịp thời công tác thống kê, báo cáo, truy cập dữ liệu xử lý vi phạm hành chính; đề nghị Bộ Tư pháp hằng năm tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên sâu về nghiệp vụ xử lý vi phạm hành chính, xây dựng các diễn đàn trao đổi kinh nghiệm, thực tế trong hoạt động xử lý vi phạm hành chính nói chung; đề nghị Bộ Xây dựng sớm tham mưu Chính phủ ban hành nghị định thay thế Nghị định số 180/2007/NĐ-CP và Nghị định số 121/2013/NĐ-CP; đề nghị Bộ Tài chính xem xét ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định về kinh phí hỗ trợ cho công tác báo cáo, thống kê trong lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính; đề nghị tăng cường các điều kiện cho việc đảm bảo thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính từ việc cung cấp kịp thời các văn bản pháp luật đến các điều kiện để tổ chức thi hành pháp luật (về nhân sự, thiết bị, dụng cụ hỗ trợ…)