Nội dung câu hỏi:
(Câu hỏi của bạn Kim Chi)
Chung sống với nhau 15 năm, đã có hai con chung, do công việc làm ăn với nhiều hoàn cảnh tác động, chồng tôi một thời gian dài đã có nhiều mối quan hệ bên ngoài, và cũng đã gần như công khai sống với một người phụ nữ khác. Tôi muốn được biết việc làm của chồng tôi như vậy đã vi phạm vào quy định nào của luật pháp? Tôi có thể yêu cầu pháp luật can thiệp xử lý thế nào? Pháp luật hình sự có được đặt ra để xử lý trường hợp này không?
Tư vấn của luật sư:
Với tinh thần của Luật Hôn nhân và gia đình, vợ chồng có nghĩa vụ thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình. Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng, giữ gìn và bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín cho nhau.
Theo Nghị định 110/2013/NĐ-CP của Chính phủ, người đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác thì có thể bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.
Với pháp luật hình sự, hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng được pháp luật hình sự đặt ra, cụ thể tại Điều 147 của Bộ luật hình sự về Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng có quy định: Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.
Hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã chỉ rõ: Chung sống như vợ chồng là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ một cách công khai hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó ...
Chỉ có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng.
Hậu quả nghiêm trọng có thể là làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn, vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát, v.v...
b) Người vi phạm chế độ một vợ, một chồng đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Chúng tôi hy vọng, nội dung một số điều luật được trích nêu trên đây có thể giúp bạn có được cách nhìn rõ hơn trước sự việc xẩy ra của vợ chồng bạn.
(Luật sư Nguyễn Thiện Hùng)