Công chứng hợp đồng cho thuê nhà ở
Nội dung câu hỏi:
(Câu hỏi của bạn Minh Hòa)
Tôi có căn hộ chưa có nhu cầu sử dụng, đang xúc tiến việc cho thuê để có thêm thu nhập. Tôi có liên hệ tại Trung tâm tư vấn pháp luật của Hội Luật gia tỉnh Khánh Hòa (trụ sở tại Chung cư số 02 Lê Hồng Phong, Nha Trang) để nhờ tư vấn thủ tục và hợp đồng, được biết hợp đồng cho thuê nhà ở chỉ cần hai bên thỏa thuận ký kết với nhau. Khi về nhà cháu tôi lại bảo hợp đồng này phải có công chứng ký vào mới được, nó còn đưa ra cho tôi xem điều luật về dân sự nói về việc đó. Tôi muốn được hỏi lại để rõ hơn quy định của Nhà nước về việc này?
Tư vấn của luật sư:
Bạn liên hệ đến Trung tâm tư vấn pháp luật của Hội Luật gia tỉnh để nhờ tư vấn là một lựa chọn phù hợp, vì trước những vấn đề có liên quan đến pháp luật ta cần đến sự hỗ trợ pháp lý, không chỉ về thủ tục để được nhanh gọn mà cả về nội dung, nhất là các cam kết, thỏa thuận để tránh các rủi ro, bảo vệ được lợi ích hợp pháp của mình.
Về quan hệ thuê, cho thuê nhà ở, Điều 492 của Bộ luật dân sự hiện hành quy định: “Hợp đồng thuê nhà ở phải được lập thành văn bản, nếu thời hạn thuê từ sáu tháng trở lên thì phải có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”. Cháu của bạn nói hợp đồng phải được công chứng, có lẽ là căn cứ vào quy định này.
Tuy nhiên, tại Nghị quyết số 52/NQ-CP, ngày 10-12-2010 của Chính phủ đã lược bỏ quy định bắt buộc công chứng một số loại hợp đồng, trong đó có hợp đồng thuê nhà ở theo Phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tư pháp, việc công chứng loại hợp đồng này được thực hiện theo nhu cầu của các bên tham gia hợp đồng.
Luật Nhà ở năm 2014, tại Điều 122 quy định về công chứng, chứng thực hợp đồng và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng về nhà ở:
1. Trường hợp mua bán, tặng cho, đổi, góp vốn, thế chấp nhà ở, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại thì phải thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
Đối với các giao dịch quy định tại khoản này thì thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là thời điểm công chứng, chứng thực hợp đồng.
2. Đối với trường hợp tổ chức tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương; mua bán, cho thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; mua bán, cho thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ tái định cư; góp vốn bằng nhà ở mà có một bên là tổ chức; cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng, trừ trường hợp các bên có nhu cầu.
Đối với các giao dịch quy định tại khoản này thì thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là do các bên thỏa thuận; trường hợp các bên không có thỏa thuận thì thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là thời điểm ký kết hợp đồng.
3. Văn bản thừa kế nhà ở được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự.
4. Việc công chứng hợp đồng về nhà ở được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng; việc chứng thực hợp đồng về nhà ở được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có nhà ở.
(Luật sư Nguyễn Thiện Hùng)