Phân biệt phí và lệ phí
Nội dung câu hỏi:
(Câu hỏi của bạn Trần Văn Bảy)
Chúng tôi đi làm một số giấy tờ hay công việc, khi thì phải nộp lệ phí, có khi lại nộp phí. Xin cho biết khi nào thì nộp phí và khi nào thì nộp lệ phí, phí và lệ phí khác nhau thế nào? Với đối tượng người nghèo thì có được miễn hay giảm các loại phí này không?
Tư vấn của luật sư:
Luật Phí và lệ phí được Quốc hội thông qua ngày 25-11-2015 (có hiệu lực từ ngày 01-01-2017), phân biệt phí và lệ phí như sau:
Phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả nhằm cơ bản bù đắp chi phí và mang tính phục vụ khi được cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công được quy định trong Danh mục phí. Theo nguyên tắc, mức thu phí được xác định cơ bản bảo đảm bù đắp chi phí, có tính đến chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ, bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của công dân.
Lệ phí là khoản tiền được ấn định mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được quy định trong Danh mục lệ phí. Mức thu lệ phí được ấn định trước, không nhằm mục đích bù đắp chi phí; với lệ phí trước bạ, mức thu được tính bằng tỷ lệ phần trăm trên giá trị tài sản; bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của công dân.
Về chế độ miễn, giảm phí, lệ phí được quy định bao gồm trẻ em, hộ nghèo, người cao tuổi, người khuyết tật, người có công với cách mạng, đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và một số đối tượng đặc biệt theo quy định của pháp luật. Do việc quy định các loại phí và lệ phí thuộc thẩm quyền của nhiều cơ quan nhà nước khác nhau nên thẩm quyền quy định miễn, giảm cũng do nhiều cơ quan thực hiện.
Luật đã giao cho Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định cụ thể đối tượng được miễn, giảm án phí và lệ phí tòa án; Chính phủ quy định cụ thể đối tượng được miễn, giảm đối với từng khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của Chính phủ; Bộ trưởng Bộ Tài chính, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể đối tượng được miễn, giảm đối với từng khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của mình.
(Luật sư Nguyễn Thiện Hùng)