Người 15 tuổi có được đăng ký xe máy?
Nội dung câu hỏi:
(Câu hỏi của cháu Huỳnh Thiện)
Vừa rồi gia đình cháu đã tổ chức họp bàn để phân chia tài sản thừa kế, ngoài phần tài sản là nhà đất cháu được chia bằng tiền (cháu sẽ gửi gì cháu để gửi tiết kiệm), cháu còn được thêm chiếc xe máy 100 phân khối. Cháu xin được hỏi năm nay cháu 15 tuổi thì làm thủ tục chiếc xe thế nào, cháu có đăng ký tên mình được không hay phải nhờ người thân đứng tên?
Tư vấn của luật sư:
Tại Thông tư số 02/2003/TT-BCA(C11), ngày 13-01-2003 của Bộ Công an về việc bổ sung một số quy định của Thông tư số 01/2002/TT-BCA(C11), ngày 04-01-2002 của Bộ Công an về hướng dẫn tổ chức cấp đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ có quy định, khi đăng ký mô tô, xe máy, người đứng tên đăng ký phải có hộ khẩu thường trú ở tỉnh, thành phố nơi đăng ký xe và trong hồ sơ đăng ký xe phải có bản phô-tô Giấy phép lái xe theo quy định (khi nộp bản phô-tô phải xuất trình bản chính để đối chiếu).
Để có thể được cấp Giấy phép lái xe phải là người từ đủ 18 tuổi. Với quy định này thì người 15 tuổi như cháu sẽ không được đứng tên đăng ký xe mô tô. Tuy nhiên, Thông tư nói trên của Bộ Công an đã hết hiệu lực, quy định xuất trình Giấy phép lái xe khi đăng ký xe đã không còn tồn tại trong văn bản pháp luật hiện hành.
Trong các căn cứ xác lập quyền sở hữu của Bộ luật dân sự có trường hợp “được thừa kế tài sản”, như vậy cháu là chủ sở hữu của chiếc xe máy đó. Cháu là người chưa thành niên (chưa đủ 18 tuổi). Về năng lực hành vi dân sự (là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự) của người chưa thành niên được Bộ luật dân sự ghi nhận:
1. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Trong trường hợp người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có tài sản riêng bảo đảm thực hiện nghĩa vụ thì có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự mà không cần phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Như vậy, với trường hợp của cháu, đủ 15 tuổi đã có thể tự mình xác lập, thực hiện một số giao dịch dân sự.
Theo Thông tư số 15/2014/TT-BCA của Bộ Công an, xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe có kết cấu tương tự thuộc loại phải đăng ký sở hữu. Chủ xe có trách nhiệm chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về đăng ký xe. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày làm chứng từ chuyển quyền sở hữu xe, tổ chức, cá nhân mua, được điều chuyển, cho, tặng xe phải đến cơ quan đăng ký xe làm thủ tục đăng ký sang tên, di chuyển xe.
Hồ sơ đăng ký xe gồm:
1. Giấy khai đăng ký xe (được làm theo mẫu quy định).
2. Giấy tờ của chủ xe: Giấy chứng minh nhân dân.
3. Giấy tờ của xe, trong trường hợp của cháu là Văn bản thừa kế theo quy định của pháp luật và chứng từ lệ phí trước bạ xe.
Với các quy định như trên, cháu có thể đi đăng ký và đứng tên chiếc xe được thừa kế của mình.
(Luật sư Nguyên Thiện Hùng)