|
29/01/2019 02:29
|
Phạm vi trách nhiệm bồi thường của nhà nước trong hoạt động quản lý hành chính
Phạm vi trách nhiệm bồi thường của nhà nước trong hoạt động quản lý hành chính
Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước (TNBTCNN) năm 2017 được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 20/6/2017 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2018). Đây là kết quả của sự sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những bất cập trong thực tiễn thi hành Luật TNBTCNN năm 2009. So với Luật TNBTCNN năm 2009, Luật TNBTCNN năm 2017 đã quy định về phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước mở rộng hơn, đặc biệt là trong hoạt động quản lý hành chính.
Theo quy định tại Điều 17 Luật TNBTCNN năm 2017, Nhà nước có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau đây:
1. Ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trái pháp luật;
2. Áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm việc xử lý vi phạm hành chính trái pháp luật;
3. Áp dụng một trong các biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm hành chính sau đây trái pháp luật: (i) Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng không có phép hoặc xây dựng không đúng với giấy phép; (ii) Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm; (iii) Buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa không bảo đảm chất lượng;
4. Áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trái pháp luật;
5. Áp dụng một trong các biện pháp xử lý hành chính sau đây trái pháp luật: (i) Giáo dục tại xã, phường, thị trấn; (ii) Đưa vào trường giáo dưỡng; (iii) Đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc; (iv) Đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc;
6. Không áp dụng hoặc áp dụng không đúng quy định của Luật Tố cáo các biện pháp sau đây để bảo vệ người tố cáo khi người đó yêu cầu: (i) Đình chỉ, tạm đình chỉ, hủy bỏ một phần hoặc toàn bộ quyết định xử lý kỷ luật hoặc quyết định khác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người tố cáo; khôi phục vị trí công tác, vị trí việc làm, các khoản thu nhập và lợi ích hợp pháp khác từ việc làm cho người tố cáo tại nơi công tác; (ii) Đình chỉ, tạm đình chỉ, hủy bỏ một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính, hành vi hành chính xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người tố cáo; khôi phục các quyền, lợi ích hợp pháp của người tố cáo đã bị xâm phạm tại nơi cư trú; (iii) Áp dụng biện pháp ngăn chặn, xử lý hành vi xâm hại hoặc đe dọa xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người tố cáo theo quy định của pháp luật;
7. Thực hiện hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật Tiếp cận thông tin về cố ý cung cấp thông tin sai lệch mà không đính chính và không cung cấp lại thông tin;
8. Cấp, thu hồi, không cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy phép và các giấy tờ có giá trị như giấy phép do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp trái pháp luật;
9. Áp dụng thuế, phí, lệ phí trái pháp luật; thu thuế, phí, lệ phí trái pháp luật; truy thu thuế, hoàn thuế trái pháp luật; thu tiền sử dụng đất trái pháp luật;
10. Áp dụng thủ tục hải quan trái pháp luật;
11. Giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trái pháp luật; bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, tái định cư trái pháp luật; cấp hoặc thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trái pháp luật;
12. Ra quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trái pháp luật;
13. Cấp văn bằng bảo hộ khi có căn cứ pháp luật cho rằng người nộp đơn không có quyền nộp đơn hoặc có căn cứ pháp luật cho rằng đối tượng không đáp ứng điều kiện bảo hộ; từ chối cấp văn bằng bảo hộ với lý do đối tượng không đáp ứng điều kiện bảo hộ mà không có căn cứ pháp luật; chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ mà không có căn cứ pháp luật;
14. Ra quyết định xử lý kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật đối với công chức từ Tổng Cục trưởng và tương đương trở xuống.
Như vậy, Luật TNBTCNN năm 2017 đã bổ sung thêm 07 trường hợp được Nhà nước bồi thường, đảm bảo sự phù hợp với quy định của các Luật có liên quan (như: Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, Luật Tố cáo năm 2011, Luật Tiếp cận thông tin năm 2016, Luật Khiếu nại năm 2011, Luật Tố tụng hành chính năm 2015). Trong đó:
- Bổ sung 02 trường hợp được bồi thường do bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm hành chính trái pháp luật (buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm; buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa không bảo đảm chất lượng);
- Bổ sung 01 trường hợp được bồi thường do bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính trái pháp luật (giáo dục tại xã, phường, thị trấn);
- Bổ sung các trường hợp được bồi thường do không áp dụng hoặc áp dụng không đúng quy định của Luật Tố cáo các biện pháp sau đây để bảo vệ người tố cáo khi người đó yêu cầu;
- Bổ sung trường hợp được bồi thường do thực hiện hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật Tiếp cận thông tin về cố ý cung cấp thông tin sai lệch mà không đính chính và không cung cấp lại thông tin;
- Bổ sung trường hợp được bồi thường do áp dụng trái pháp luật việc hoàn thuế;
- Bổ sung trường hợp được bồi thường do ra quyết định xử lý kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật đối với công chức từ Tổng Cục trưởng và tương đương trở xuống.
Việc mở rộng phạm vi bồi thường sẽ góp phần đảm bảo tốt hơn tốt hơn quyền con người, quyền công dân theo yêu cầu của Hiến pháp năm 2013 cũng như sự phù hợp với tiến trình cải cách hành chính, công vụ, cải cách tư pháp và hướng tới mục tiêu phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật của người thi hành công vụ./.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|