ĐỀ CƯƠNG GIỚI THIỆU
LUẬT SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT DI SẢN VĂN HÓA
Ngày 18 tháng 6 năm 2009, tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội Khóa XII, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa đã được Quốc hội thông qua. Ngày 29 tháng 6 năm 2009, Chủ tịch nước đã ký Lệnh công bố Luật này ( Lệnh số 08/2009/L - CTN) và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2010.
I. SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH LUẬT
Trong những năm qua, Luật di sản văn hóa năm 2001 đã đi vào cuộc sống, tác động tích cực đến các hoạt động văn hóa, xã hội trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phù hợp với yêu cầu bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước.
Sau hơn 7 năm thực hiện, Luật di sản văn hóa cơ bản đã đạt được các mục tiêu, yêu cầu đề ra khi ban hành Luật, cụ thể là:
- Nhận thức của cán bộ và các tầng lớp nhân dân về quyền lợi, trách nhiệm trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa đã được nâng lên rõ rệt;
- Luật di sản văn hóa cùng hệ thống pháp luật hiện hành về di sản văn hóa đã bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể sáng tạo, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, tương thích với pháp luật quốc tế. Vì vậy, Luật đã tạo điều kiện và cơ hội cho các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa ở nước ta ngày càng thu hút được sự tham gia tích cực của toàn xã hội, đồng thời tranh thủ được sự ủng hộ có hiệu quả của cộng đồng quốc tế;
- Đến nay, tổ chức UNESCO đã công nhận 05 di sản văn hóa và thiên nhiên của Việt Nam là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, 02 di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; tính đến tháng 02 năm 2009 trong số 4 vạn di tích trên toàn quốc đã kiểm kê, có 3.018 di tích đã được xếp hạng di tích quốc gia và 5.347 di tích được xếp hạng di tích cấp tỉnh. Đồng thời, từ năm 2001 đến nay, đã có 1.456 di tích được đầu tư chống xuống cấp, tu bổ ở các mức độ khác nhau bằng nguồn kinh phí của Chương trình mục tiêu quốc gia. Các lễ hội diễn ra tại di tích đã được gắn với giáo dục truyền thống văn hóa, thu hút khách du lịch. Hệ thống bảo tàng Việt Nam đã được mở rộng, bao gồm 126 đơn vị, trong đó có 08 bảo tàng tư nhân; đây là nơi lưu giữ và trưng bày hơn 2,8 triệu tài liệu, hiện vật - những di sản văn hóa quý giá của dân tộc;
- Hệ thống tổ chức về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa được củng cố, từng bước mở rộng và hoàn thiện: Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia được thành lập để tư vấn giúp Thủ tướng Chính phủ những vấn đề quan trọng liên quan đến việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa; Hội Di sản văn hóa Việt Nam được thành lập với hơn 80 Liên chi Hội, Chi hội cơ sở và hơn 3.000 hội viên ở khắp các địa phương trong cả nước;
- Sự nghiệp bảo tồn di sản văn hóa dân tộc đã phát huy có hiệu quả đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội; trực tiếp góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và quảng bá hình ảnh đất nước trên thế giới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Luật di sản văn hóa hiện hành còn bộc lộ một số hạn chế ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong tình hình hiện nay, cụ thể là:
- Một số quy định bộc lộ những hạn chế, bất cập, như các quy định về việc lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể tại Điều 18; quy định về việc cấp giấy phép khai quật khẩn cấp tại Điều 38; quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của các bảo tàng tại Điều 48 và quy định về thủ tục và thẩm quyền quyết định thành lập bảo tàng tại Điều 50.
- Một số quy định còn chưa rõ, nên việc thực thi kém hiệu quả, như quy định về việc tôn vinh và chính sách đãi ngộ đối với các nghệ nhân tại Điều 26; quy định về bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích tại Điều 34.
- Luật còn thiếu quy định để bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa có dấu hiệu là di tích và danh thắng đã kiểm kê nhưng chưa được xếp hạng.
- Một số quy định chưa tương thích với các văn bản pháp luật khác như: Quy định về việc Nhà nước tôn vinh và có chính sách đãi ngộ đối với các "nghệ nhân, nghệ sĩ" (Điều 26) nhưng ở Luật thi đua, khen thưởng (Điều 65) quy định danh hiệu "Nghệ nhân nhân dân" và "Nghệ nhân ưu tú" chỉ phong tặng cho các "cá nhân có nhiều năm trong nghề, kế tục, giữ gìn, sáng tạo và phát triển ngành nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống", không điều chỉnh tới các cá nhân có công đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể ở các lĩnh vực khác.
Do có những hạn chế nêu trên, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa để tạo cơ sở pháp lý tiếp tục thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là rất cần thiết.
II. MỤC TIÊU, YÊU CẦU SỬA ĐỔI, BỔ SUNG LUẬT
Việc ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa nhằm đảm bảo các mục tiêu, yêu cầu sau:
1. Đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Việt Nam trong những năm tới.
2. Tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều khoản có nội dung còn chưa rõ, chưa chặt chẽ, chưa tương thích với các văn bản pháp luật khác của nước ta và các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc gia nhập. Bảo đảm giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
3. Tăng cường phân cấp cho các địa phương trong hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
4. Sửa đổi tên gọi cơ quan quản lý nhà nước cho phù hợp với tổ chức bộ máy hành chính hiện nay.
III. NHỮNG NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA LUẬT
1. Bố cục của Luật
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa gồm 4 Điều:
- Điều 1. Quy định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa - Bao gồm 25 khoản, thể hiện việc sửa đổi, bổ sung các Điều 4, 13, 17, 18, 21, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 37, 38, 41, 42, 47, 48, 50 và quy định bãi bỏ Điều 35 (vì nội dung Điều này đã được quy định tại Điều 34 mới), bổ sung Điều 41a (quy định về bảo vật quốc gia).
- Điều 2. Quy định về việc thay thế một số cụm từ trong các điều khoản của Luật di sản văn hóa (thay thế cụm từ “Bộ Văn hóa - Thông tin” bằng cụm từ “Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch” và thay thế cụm từ “văn hóa - thông tin” bằng cụm từ “văn hóa, thể thao và du lịch” cho phù hợp với tên gọi cơ quan hành chính hiện nay; thay thế cụm từ “sở hữu toàn dân” bằng cụm từ “sở hữu nhà nước” cho phù hợp với quy định tại Bộ Luật dân sự năm 2005).
- Điều 3. Quy định về việc sửa đổi, bổ sung Điều 65 của Luật thi đua, khen thưởng (quy định danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” để tặng cho cá nhân có công bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể và tiêu chuẩn của các cá nhân được xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú”).
- Điều 4. Quy định về việc thi hành Luật.
2. Nội dung cụ thể của Luật
2.1. Đối tượng điều chỉnh của Luật
- Các tổ chức, cá nhân Việt Nam có hoạt động liên quan đến việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam.
- Các tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động liên quan đến việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam.
2.2. Phạm vi điều chỉnh của Luật
Luật này có phạm vi điều chỉnh tới tất cả các lĩnh vực hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam, bao gồm các đối tượng chính sau đây: di sản văn hóa phi vật thể; di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh; di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia; hoạt động bảo tàng.
2.3. Những quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa
a) Sửa đổi, bổ sung một số khái niệm liên quan đến lĩnh vực di sản văn hóa
- Sửa đổi khái niệm “Di sản văn hóa phi vật thể” (khoản 1 Điều 4) - khái niệm mới là:
“1. Di sản văn hóa phi vật thể là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hóa liên quan, có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng, không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác.”
- Bổ sung 02 khái niệm: “Kiểm kê di sản văn hóa” (khoản 14 Điều 4) và “Yếu tố gốc cấu thành di tích” (khoản 15 Điều 4), cụ thể:
“14. Kiểm kê di sản văn hóa là hoạt động nhận diện, xác định giá trị và lập danh mục di sản văn hóa.
15. Yếu tố gốc cấu thành di tích là yếu tố có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thẩm mỹ, thể hiện đặc trưng của di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.”
- Sửa đổi, bổ sung nội dung khái niệm về “Bảo tàng” thuộc Điều 47 và chuyển thành khoản 16 Điều 4, cụ thể:
“16. Bảo tàng là thiết chế văn hóa có chức năng sưu tầm, bảo quản, nghiên cứu, trưng bày, giới thiệu di sản văn hóa, bằng chứng vật chất về thiên nhiên, con người và môi trường sống của con người, nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, tham quan và hưởng thụ văn hóa của công chúng.”
b) Về lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể
- Bổ sung quy định cụ thể về các biện pháp bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (Điều 17). Theo đó, Điều 17 được sửa đổi, bổ sung như sau:
“Điều 17
Nhà nước bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể thông qua các biện pháp sau đây:
1. Tổ chức nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, phân loại di sản văn hóa phi vật thể;
2. Tổ chức truyền dạy, phổ biến, xuất bản, trình diễn và phục dựng các loại hình di sản văn hóa phi vật thể;
3. Khuyến khích và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân nghiên cứu, sưu tầm, lưu giữ, truyền dạy và giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể;
4. Hướng dẫn nghiệp vụ bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể theo đề nghị của tổ chức, cá nhân nắm giữ di sản văn hóa phi vật thể;
5. Đầu tư kinh phí cho hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, ngăn ngừa nguy cơ làm mai một, thất truyền di sản văn hóa phi vật thể.”
- Quy định về việc kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể và lựa chọn di sản văn hóa phi vật thể của các địa phương để đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời cấp giấy chứng nhận cho các di sản văn hóa phi vật thể này (Điều 18). Di sản văn hóa phi vật thể là những giá trị tinh thần thiêng liêng, gắn bó mật thiết với mỗi cộng đồng, làm nên bản sắc của cộng đồng. Việc so sánh di sản văn hóa phi vật thể của cộng đồng này với cộng đồng khác để xếp hạng chúng theo giá trị và tầm ảnh hưởng là rất khó thực hiện, đồng thời cũng không phù hợp với nguyên tắc tôn trọng đa dạng văn hoá. Điều 12 Công ước UNESCO 2003 chỉ quy định việc lập các danh mục thống kê. Theo tinh thần này, Luật đã quy định việc lập Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và cấp chứng nhận di sản được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia để đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, đồng thời đảm bảo phù hợp với tinh thần của Công ước UNESCO 2003.
- Bổ sung quy định cụ thể về các biện pháp bảo vệ và phát triển tiếng nói, chữ viết của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam (Điều 21).
- Bổ sung quy định cụ thể về các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa của các lễ hội truyền thống (Điều 25).
- Bổ sung quy định cụ thể về việc tôn vinh và chính sách đãi ngộ của nhà nước đối với các cá nhân hoạt động trên lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, đồng thời quy định việc Chính phủ ban hành chính sách đãi ngộ cụ thể đối với các đối tượng này (Điều 26). Điều 26 Luật di sản văn hóa năm 2001 có quy định về việc nhà nước tôn vinh và có chính sách đãi ngộ đối với các cá nhân hoạt động trên lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, nhưng chưa xác định cụ thể các hình thức tôn vinh và các chính sách đãi ngộ cụ thể đối với các nghệ nhân, nên không có tính khả thi trong thực tiễn đời sống. Vì vậy, cùng với việc sửa đổi, bổ sung Điều 26 như trên, Luật này còn sửa đổi, bổ sung Điều 65 Luật thi đua khen thưởng, nhằm đảm bảo việc tôn vinh, đãi ngộ các nghệ nhân có cơ sở pháp lý để triển khai trong thực tiễn, không dừng lại ở những quy định có tính “khẩu hiệu”.
c) Về lĩnh vực di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh
- Bổ sung quy định cụ thể về tiêu chí xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh cấp tỉnh, cấp quốc gia và cấp quốc gia đặc biệt (Điều 29), bổ sung quy định về thẩm quyền xếp hạng di tích (Điều 30), thủ tục xếp hạng di tích (Điều 31) nhằm tạo điều kiện cho các địa phương chủ động hơn trong việc lập kế hoạch và triển khai lập hồ sơ xếp hạng di tích, đồng thời đưa việc xếp hạng di tích vào nền nếp, đảm bảo yêu cầu khoa học hơn.
- Sửa đổi, bổ sung quy định về việc xác định khu vực bảo vệ di tích và yêu cầu cụ thể đối với việc bảo vệ các khu vực bảo vệ của di tích (Điều 32). Trong thực tiễn thực hiện Luật di sản văn hóa năm 2001, việc xác định khu vực bảo vệ đã có lúc làm khó cho việc tôn tạo, phát huy và gắn di tích với phát triển kinh tế - xã hội (trước đây, do quy định khu vực bảo vệ I phải được “bảo vệ nguyên trạng” nên đã có quan niệm cứng nhắc rằng: bảo vệ nguyên trạng thì phải giữ nguyên, không được làm gì; theo đó, tu bổ di tích cũng là làm mất đi nguyên trạng. Nay quy định cụ thể khu vực bảo vệ I phải được bảo vệ nguyên trạng về mặt bằng và không gian cho chính xác hơn. Đồng thời, Luật này cũng bổ sung quy định khu vực bảo vệ II của di tích bao gồm cả khu vực “tiếp giáp” di tích để việc khoanh vùng bảo vệ di tích phù hợp với thực tiễn, vì không phải di tích nào cũng có thể có khu vực II bao quanh khu vực I như quy định trước đây).
Những sửa đổi, bổ sung lần này đã làm rõ hơn yêu cầu bảo vệ, thẩm quyền xử lý của các cấp chính quyền đối với các khu vực bảo vệ, làm rõ hơn nguyên tắc ứng xử trong công tác bảo vệ di sản văn hóa.
- Bổ sung quy định về phạm vi điều chỉnh của Luật này đối với các đối tượng có tiêu chí là di tích và danh thắng (như quy định tại Điều 28) mà đã được Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương (Điều 33). Như vậy, theo quy định của Luật này, đối tượng di tích và danh thắng được quản lý đã mở rộng hơn, qua đó, đặt cơ sở pháp lý cho việc bảo vệ tối đa các di sản văn hóa của đất nước, cụ thể bổ sung khoản 4, Điều 33 như sau:
“4. Các công trình xây dựng, địa điểm, cảnh quan thiên nhiên, khu vực thiên nhiên có tiêu chí như quy định tại Điều 28 của Luật này, đã được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương, được bảo vệ theo quy định của Luật này.
Ít nhất 5 năm một lần, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức rà soát và quyết định đưa ra khỏi danh mục kiểm kê di tích của địa phương các công trình xây dựng, địa điểm, cảnh quan thiên nhiên, khu vực thiên nhiên không đủ tiêu chuẩn xếp hạng di tích.”
- Bổ sung quy định về các yêu cầu cụ thể đối với hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích, trong đó nhấn mạnh quan điểm các hoạt động này đều phải đảm bảo “giữ gìn tối đa các yếu tố gốc cấu thành di tích”; đồng thời bổ sung quy định về việc lập dự án, công bố dự án tu bổ, bảo quản, phục hồi di tích, việc yêu cầu các tổ chức và cá nhân lập và thực hiện dự án bảo tồn di tích phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề và giấy phép hành nghề, đồng thời bổ sung quy định về việc giao “Chính phủ quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích” (Điều 34) nhằm tháo gỡ các khó khăn trong hoạt động bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích, vì đây là lĩnh vực hoạt động có tính đặc thù, khác với việc xây dựng cơ bản.
- Bổ sung quy định về việc lập, phê duyệt, công bố quy hoạch khảo cổ ở cấp tỉnh và việc xây dựng, cải tạo các công trình phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại các địa điểm thuộc quy hoạch khảo cổ, đồng thời quy định cụ thể về nguồn kinh phí cấp cho việc thăm dò, khai quật khảo cổ tại các địa điểm thuộc dự án xây dựng, cải tạo công trình mới (Điều 37), nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc bảo vệ các địa điểm, di tích khảo cổ, đồng thời tạo điều kiện cho các chủ đầu tư khi triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội có thể chủ động tính toán các biện pháp phối hợp để bảo vệ di tích, danh lam thắng cảnh.
- Quy định về việc phân cấp cho Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh cấp giấy phép khai quật khảo cổ khẩn cấp (Điều 38).
- Bổ sung một điều mới (Điều 41a) quy định về tiêu chí xếp hạng và việc bảo vệ, phát huy giá trị đối với bảo vật quốc gia.
- Bổ sung quy định về quyền của các chủ sở hữu di vật, cổ vật đã đăng ký, đồng thời bổ sung quy định về việc xã hội hóa hoạt động giám định cổ vật (Điều 42) nhằm nâng cao tính khả thi của việc giám định, đăng ký di vật, cổ vật, khuyến khích việc đăng ký di vật, cổ vật của các chủ sở hữu.
- Sửa đổi, bổ sung quy định về việc phân loại bảo tàng (Điều 47), đồng thời sửa đổi, bổ sung quy định về việc phân cấp thẩm quyền quyết định thành lập hoặc cấp phép hoạt động của các bảo tàng (Điều 50).
- Sửa đổi, bổ sung quy định về nhiệm vụ của các bảo tàng (Điều 48) nhằm nhấn mạnh nhiệm vụ của các bảo tàng đối với việc tổ chức giới thiệu các di sản văn hóa phi vật thể và tổ chức các dịch vụ phục vụ khách tham quan phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của bảo tàng.
- Đặc biệt, việc sửa đổi, bổ sung Điều 65 của Luật thi đua, khen thưởng, với quy định xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” cho cá nhân có công bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể, đồng thời quy định cụ thể tiêu chí xét tặng hai danh hiệu trên cho các cá nhân đã thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho việc động viên, khen thưởng kịp thời đối với các cá nhân có đóng góp đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể (Điều 65 của Luật thi đua, khen thưởng trước đây quy định các danh hiệu cao quý trên chỉ dành để xét tặng cho các đối tượng hoạt động trong nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống - đây chỉ là một đối tượng cụ thể, có phạm vi hẹp, trong tổng thể lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể vốn rất rộng lớn).
Như vậy, những nội dung được sửa đổi, bổ sung tại một số điều của Luật di sản văn hóa đã phản ánh một bước chuyển biến rõ rệt, tích cực về nhận thức và quyết tâm của chúng ta trên hành trình bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, được thể hiện cụ thể qua việc tạo lập một hành lang pháp luật rộng mở, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động trên lĩnh vực này phát triển. Những nội dung được sửa đổi, bổ sung đó vừa đảm bảo sự tiếp cận những nhận thức mới về khoa học bảo tồn di sản văn hóa của quốc tế và tuân thủ những điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia, vừa đảm bảo phù hợp thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Điều đó đảm bảo tính khả thi cao của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa.
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Xây dựng một số văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa
- Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa.
- Nghị định của Chính phủ về việc tôn vinh, phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.
- Nghị định của Chính phủ về chính sách đãi ngộ đối với nghệ nhân có tài năng xuất sắc, nắm giữ và có công bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể.
- Nghị định của Chính phủ quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn thực hiện tổ chức kiểm kê và lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn việc bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề, chứng chỉ hành nghề cho tổ chức, cá nhân chủ trì lập quy hoạch, dự án hoặc chủ trì tổ chức thi công, giám sát thi công dự án bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định trình tự, thủ tục công nhận bảo vật quốc gia.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định điều kiện thành lập và hoạt động của các cơ sở giám định cổ vật.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định về tổ chức hoạt động dịch vụ của bảo tàng phục vụ khách tham quan.
- Thông tư của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định về tổ chức và hoạt động của bảo tàng Việt Nam.
2. Một số nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện
- Tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật nhằm giúp cho mọi đối tượng trong xã hội đều có hiểu biết đầy đủ, sâu sắc về Luật di sản văn hóa và những nội dung của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa. Giải quyết việc này đòi hỏi phải có sự chủ động, tích cực phối hợp giữa ngành văn hóa, thể thao và du lịch với các cơ quan thông tin đại chúng, đồng thời phải đào tạo, bồi dưỡng nhằm xây dựng được một đội ngũ đông đảo các báo cáo viên có đủ năng lực thực hiện nhiệm vụ phổ biến pháp luật theo yêu cầu của các cơ quan, đơn vị và các địa phương.
- Năng động, sáng tạo trong việc thực hiện các chương trình, kế hoạch phối hợp giữa các cấp, các ngành nhằm triển khai có chất lượng, hiệu quả Luật di sản văn hóa.
- Đẩy mạnh xã hội hoá hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá, đồng thời nâng cao vai trò quản lý và định hướng của Nhà nước để sử dụng có hiệu quả hơn nữa sự đóng góp của nhân dân cho bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá.
- Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong tình hình mới. Nhiệm vụ này bao gồm việc xây dựng đội ngũ cán bộ trực tiếp công tác trong lĩnh vực di sản văn hóa và đội ngũ cán bộ ở cơ sở, việc tổ chức truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ, việc gắn kết các lĩnh vực hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa với giáo dục học đường,... nhằm đảm bảo hình thành được nguồn lực con người đủ mạnh để vượt qua những thách thức và đón nhận tốt nhất thời cơ mới đang đặt ra cho sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.