Có thể sửa đổi di chúc đã được công chứng?
Câu hỏi:
Cách đây 3 năm tôi có lập tờ di chúc, trong đó có nội dung để lại cho đứa con út thửa đất 1.200 m2, cùng với việc giao cho nó trách nhiệm phụng dưỡng vợ chồng tôi đến cuối đời. Tuy nhiên do nó đã không làm tròn bổn phận của người con nên tôi muốn sửa di chúc để chuyển thừa kế đất này cho đứa cháu. Bản di chúc trước đã được công chứng, nay có sửa được không và nếu được thì thủ tục thế nào?
Nguyễn Đông (Vạn Ninh)
Ý kiến tư vấn:
Theo quy định của Bộ luật dân sự thì di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Người lập di chúc có các quyền như: Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế; phân định phần di sản cho từng người thừa kế; dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng; giao nghĩa vụ cho người thừa kế; chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Di chúc có hiệu lực pháp luật từ thời điểm mở thừa kế, tức thời điểm người có tài sản chết, vì vậy khi di chúc chưa phát sinh hiệu lực pháp luật thì người lập di chúc vẫn có quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc vào bất cứ lúc nào. Trong trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật. Nếu người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ. Trường hợp một người chết để lại nhiều bản di chúc có nội dung khác nhau đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực pháp luật.
Với những quy định của pháp luật nêu trên, ông bà có thể sửa đổi di chúc đã lập trước đây hoặc làm di chúc mới để quyết định để lại phần tài sản cho người cháu. Theo quy định tại Luật công chứng, để sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ một phần hoặc toàn bộ di chúc, ông bà có thể yêu cầu bất kỳ công chứng viên nào công chứng việc sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ đó. Nếu bản di chúc trước đây đang được lưu giữ tại một tổ chức hành nghề công chứng thì người lập di chúc phải thông báo cho tổ chức hành nghề công chứng đó biết việc sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc.
Luật sư Nguyễn Thiện Hùng