Nội dung câu hỏi:

          Gia đình tôi có 05 người, ngoài mẹ già và cháu nhỏ đang đi học còn 03 người đều là lao động tự do. Chúng tôi muốn mua bảo hiểm y tế cho cả nhà thì theo quy định thế nào? Cháu nhỏ lâu nay đã mua bảo hiểm ở trường rồi thì có chuyển sang mua theo hộ gia đình không?

(Câu hỏi của bạn Nguyễn Thị Hoa)

          Ý kiến tư vấn:

          Luật Bảo hiểm y tế phân đối tượng tham gia bảo hiểm y tế thành nhiều nhóm, theo nguồn tài chính đóng vào quỹ bảo hiểm y tế, trong đó có nhóm hộ gia đình. Theo Nghị định số 146/2018/NĐ-CP của Chính phủ, nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người có tên trong sổ hộ khẩu, trong sổ tạm trú mà không thuộc đối tượng đã được cơ quan, tổ chức khác đóng hoặc hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế được Luật quy định. Ngoài ra các chức sắc, chức việc, nhà tu hành và một số đối tượng là người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội được tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình.

          Căn cứ mức đóng hằng tháng được Luật quy định là tối đa bằng 6% mức lương cơ sở, mức đóng được giảm dần từ thành viên thứ hai trở đi, và tất cả thành viên thuộc hộ gia đình phải tham gia bảo hiểm y tế, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định cụ thể: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Việc giảm trừ mức đóng bảo hiểm y tế được thực hiện khi các thành viên tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình cùng tham gia trong năm tài chính.

          Về phương thức đóng, định kỳ 03 tháng, 06 tháng hoặc 12 tháng, người đại diện hộ gia đình hoặc thành viên hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế nộp tiền đóng bảo hiểm y tế theo quy định cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Tại khoản 2 Điều 13 của Luật Bảo hiểm y tế về trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế quy định: “Trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau quy định tại Điều 12 của Luật này thì đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự của các đối tượng quy định tại Điều 12 của Luật này”. Như vậy, con của bạn đang đóng bảo hiểm y tế theo nhóm học sinh, sinh viên, được Nhà nước hỗ trợ mức đóng, và là nhóm có thứ tự trên nhóm hộ gia đình, do đó cháu vẫn tham gia bảo hiểm y tế theo chương trình của nhà trường mà không theo hộ gia đình./.

Luật sư Nguyễn Thiện Hùng