Hỏi: Do cần tiền kinh doanh, mới đây tôi làm thủ tục thế chấp căn nhà để vay vốn ngân hàng. Sau khi ký Hợp đồng tại Văn phòng công chứng xong, tôi được nhân viên tín dụng giải thích phải hoàn thành thủ tục đăng ký biện pháp bảo đảm tại Văn phòng đăng ký đất đai trước khi ngân hàng giải ngân khoản vay. Xin hỏi, đăng ký biện pháp bảo đảm là gì? Pháp luật nước ta quy định những trường hợp nào phải đăng ký và cơ quan có thẩm quyền đăng ký biện pháp bảo đảm?
Lê Thanh Tiến (Diên Khánh)
Trả lời: Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 99/2022/NĐ-CP ngày 30/11/2022 của Chính phủ về đăng ký biện pháp bảo đảm thì đăng ký biện pháp bảo đảm là việc cơ quan đăng ký ghi, cập nhật vào Sổ đăng ký hoặc vào Cơ sở dữ liệu về biện pháp bảo đảm về việc bên bảo đảm dùng tài sản để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ của mình hoặc của người khác hoặc đồng thời bảo đảm thực hiện nghĩa vụ của mình và của người khác đối với bên nhận bảo đảm.
Tại Điều 4 Nghị định 99/2022/NĐ-CP đã quy định về các trường hợp đăng ký và cơ quan có thẩm quyền đăng ký biện pháp bảo đảm bao gồm:
1. Các trường hợp đăng ký bao gồm:
a) Đăng ký thế chấp tài sản, cầm cố tài sản, bảo lưu quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan;
b) Đăng ký theo thỏa thuận giữa bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm hoặc theo yêu cầu của bên nhận bảo đảm, trừ cầm giữ tài sản;
c) Đăng ký thông báo xử lý tài sản bảo đảm trong trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ mà có nhiều bên cùng nhận bảo đảm hoặc trong trường hợp bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm có thỏa thuận;
d) Đăng ký thay đổi nội dung đã được đăng ký (sau đây gọi là đăng ký thay đổi); xóa đăng ký nội dung đã được đăng ký (sau đây gọi là xóa đăng ký) đối với trường hợp quy định tại các điểm a, b và c khoản này.
2. Việc đăng ký được thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền đăng ký quy định tại Điều 10 Nghị định này. Cụ thể, gồm: Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường); Cục Hàng không Việt Nam, Cục Hàng hải Việt Nam trực thuộc Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng); Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam; Trung tâm đăng ký giao dịch, tài sản của Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp.
Đối với trường hợp của bạn thì cơ quan có thẩm quyền đăng ký biện pháp bảo đảm hợp đồng thế chấp căn nhà là Văn phòng đăng ký đất đai Khánh Hòa hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Diên Khánh trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa.
Luật gia Đặng Hữu Tý