Đề nghị bạn đọc góp ý dự thảo Luật Hòa giải cơ sở.

Theo số liệu Bộ Tư pháp cho biết, hiện nay, cả nước có 121.251 Tổ hòa giải với 628.530 hoà giải viên. Mỗi năm, hàng trăm nghìn vi phạm pháp luật và mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ trong nhân dân đã được hòa giải kịp thời, góp phần giải quyết tận gốc các mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ nhân dân. Tính từ năm 1999 đến tháng 3/2012, tổng số vụ, việc nhận hoà giải là 4.358.662 vụ, việc. Trong đó, số vụ, việc hoà giải thành là 3.488.144 vụ, đạt tỷ lệ 80%.

Kết quả đạt được trong công tác hòa giải cơ sở đã giúp giữ gìn tình làng, nghĩa xóm; tăng cường tình đoàn kết, tương than, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư; ngăn ngừa kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật và phạm tội, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, giảm bớt vụ việc phải đưa lên Tòa án nhân dân giải quyết, tiết kiệm thời gian, kinh phí cho Nhà nước và nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Thực hiện chủ trương khuyến khích các bên giải quyết vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ bằng biện pháp hòa giải để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động này, dự thảo Luật Hòa giải cơ sở đã xác định rõ phạm vi hòa giải ở cơ sở là hòa giải những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân ở cơ sở gồm: Mâu thuẫn, xích mích giữa các cá nhân với nhau; tranh chấp về quyền và lợi ích hợp pháp giữa các bên ở cơ sở phát sinh từ quan hệ pháp luật dân sự, đất đai, hôn nhân và gia đình. Ngoài ra, còn hòa giải những vi phạm pháp luật mà theo quy định chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc xử lý vi phạm hành chính, hoặc hành vi vi phạm pháp luật hình sự nhưng người bị hại đã không yêu cầu hoặc rút yêu cầu khởi tố vụ án hình sự và cơ quan tiến hành tố tụng không khởi tố vụ án hoặc đình chỉ vụ án hình sự theo quy định của pháp luật; những vụ, việc khác mà pháp luật không cấm.

Tổ hoà giải là tổ chức tự quản của nhân dân được thành lập để hoà giải tại chỗ, thường xuyên, kịp thời các vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân, dự thảo Luật Hoà giải cơ sở xác định mỗi thôn, tổ dân phố thành lập ít nhất một Tổ hòa giải. Thẩm quyền quyết định thành lập Tổ hòa giải là Chủ tịch UBND cấp xã theo đề nghị của Trưởng ban công tác Mặt trận. Tổ hòa giải có từ 3 đến 7 Hòa giải viên; trong quá trình hoạt động, nếu thấy cần thiết tăng cường thêm Hòa giải viên, thì tổ chức lựa chọn giới thiệu.

Để thực hiện tốt công tác hòa giải, dự thảo quy định người làm công tác hòa giải là công dân Việt Nam, thường trú tại Việt Nam; là người có uy tín trong cộng đồng dân cư, có đạo đức tốt, chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; có hiểu biết pháp luật, khả năng vận động, thuyết phục và tự nguyện tham gia hoạt động hòa giải.

Trong quá trình hoạt động, Hòa giải viên được được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ, kỹ năng hòa giải cơ sở; được cung cấp tài liệu pháp luật liên quan đến hoạt động hòa giải; hưởng một khoản tiền hỗ trợ khi thực hiện từng vụ, việc hòa giải.

Căn cứ tiến hành hòa giải là  một bên hoặc các bên có thể trực tiếp yêu cầu hòa giải hoặc gửi văn bản yêu cầu hòa giải cho Tổ hòa giải. Trong trường hợp một bên yêu cầu hòa giải thì việc tiến hành hòa giải được thực hiện, nếu có sự đồng ý của bên còn lại.  Hòa giải viên chủ động tiến hành hòa giải khi trực tiếp chứng kiến hoặc biết về các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật thuộc phạm vi hòa giải hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhưng phải được sự chấp thuận của các bên.

Hoạt động hoà giải kết thúc trong các trường hợp: Các bên đã đạt được thoả thuận và tự nguyện đạt được thỏa thuận đó; Một bên hoặc các bên yêu cầu chấm dứt hòa giải;  Các bên không đạt được thoả thuận và việc tiếp tục hoà giải không thể đạt kết quả.

Đối với tranh chấp phức tạp, mâu thuẫn, tranh chấp giữa các bên gay gắt, có thể gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên, an ninh, trật tự tại cơ sở, Hoà giải viên kịp thời báo cáo cho Tổ trưởng Tổ hoà giải để kiến nghị với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật. Hòa giải viên báo cáo kết quả hòa giải thành hoặc lý do hòa giải không thành cho Tổ trưởng Tổ hòa giải để báo cáo Trưởng ban công tác Mặt trận…

Dự thảo đang được chỉnh lý và hoàn thiện để  trình Chính phủ vào tháng 7 năm 2012. Dự thảo Luật Hoà giải rất mong nhận được ý kiến góp ý của bạn đọc. Bạn đọc có thể đóng góp ý kiến của mình tại Cổng Thông tin điện tử Bộ Tư pháp (http://www.moj.gov.vn)

                                                                                                  Phòng PBGDPL